Noddir y podlediad hwn gan Starling Bank.

Mae mawndiroedd yn hanfodol i bobl a'r blaned mewn llawer o ffyrdd anhygoel.

Maen nhw'n ymddwyn fel sbyngau naturiol, gan storio mwy o garbon

na holl goedwigoedd glaw y byd gyda'i gilydd,

ac maen nhw'n gynefin i lu o fywyd gwyllt.

Ac maen nhw'n gweithredu fel amddiffynfeydd rhag llifogydd yn wyneb newid hinsawdd.

Mae Starling Bank wedi bod yn ariannu gwaith yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol

tuag at achub ein mawndiroedd ers 2023, gan gefnogi prosiectau a fydd yn adfer

ac yn amddiffyn dros 400 hectar o fawndiroedd gwerthfawr y Deyrnas Unedig.

Dyna 372 o gaeau pêl-droed.

Chwiliwch ar-lein am Starling Bank a'r Ymddiriedolaeth Genedlaethol.

I ddarganfod mwy.

Helo a chroeso i Bodlediad yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol.

Claire Hickinbotham ydw i.

Cyn i ni ddechrau'r bennod hon, hoffwn roi gwybod i chi, o fis Ebrill ymlaen,

bod podlediad yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol yn newid i ddod â mwy o

straeon ymdrochi o hanes a byd natur i chi.

Cadwch lygad am ein henw newydd

a mwy trwy ddilyn y sioe hon yn eich hoff ap podlediadau.

Heddiw rydyn ni allan yn cerdded trwy fryniau Swydd Rydychen,

gwlyptiroedd Wicken Fen, dyffrynnoedd dalgylch Conwy Uchaf a

Mynyddoedd Mourne yng Ngogledd Iwerddon.

Dyna dipyn o daith am un dro.

Felly ymunwch o gysur eich cartref i ddarganfod beth sy'n uno'r holl

dirweddau unigryw a rhyfeddol hyn, a sut mae gofalu am fyd natur

yn chwarae rhan yng nghost a blas ein peintiau.

Dwi wedi dod heddiw am dipyn o dro dwi'n gyfarwydd ag o.

Felly rydw i yn Coleshill, sy'n bentref yn Swydd Rhydychen, ac mae'n rhywle rydw

i'n cerdded llawer gyda fy labrador du cyfeillgar.

Bryniau tonnog gwych.

Golygfeydd i'r Ceffyl Gwyn yn Uffington.

Y Ridgeway.

Ac ar ochr arall y stad mae'r tir yn disgyn i lawr tuag at yr Afon Tafwys

a dyna'r cyfeiriad dwi'n mynd i gerdded yn gyntaf.

Rwy’n cyfarfod â Richard, sy’n gofalu am gefn gwlad yma,

ac mae’n mynd i egluro rhywfaint o’r gwaith y maent yn ei wneud.

Mae'n rhaid i ni fynd i fyny drwy'r pentref.

Felly i fyny'r allt heibio bythynnod sy'n eiddo i'r Ymddiriedolaeth Genedlaethol.

Pob un fel bocs siocled. Maen nhw i gyd yn brydferth.

Un o'r rhain yw'r Radnor Arms,

tafarn fach ryfeddol gyda thyllau a chorneli clyd ynddi.

Ac rydyn ni'n mynd i gael stop bach yno yn nes ymlaen oherwydd ei fod

yn ymddangos yn 100 o Deithiau Cerdded Tafarnau gwych, llyfr gan yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol.

Ac rydyn ni'n mynd i fynd ar un o'r teithiau cerdded hynny.

A gobeithio ar ddiwedd y dydd, bod Richard

yn mynd i fynd â fi yn ôl i'r dafarn a chael peint haeddiannol.

Rydyn ni wedi cerdded

i fyny o swyddfa Ystâd Coleshill drwy'r pentref,

heibio'r Radnor Arms, y dafarn a man hyfryd i gwrdd â Richard

Watson, sy'n un o'r tîm cefn gwlad sy'n gofalu am y dirwedd yma.

Helo, Richard. Braf cwrdd â ti.

Rwy'n cymryd mai Richard

wyt ti gyda sbienddrych o amgylch dy ben a welingtons ar dy draed.

Ti wedi paratoi’n dda. Do wir.

Mae hon yn rhan mor hyfryd o'r byd i alw dy swyddfa.

Ie wir. Mae'n wych.

Rydyn ni'n lwcus yma oherwydd mae gennym ni'r Cotswolds i'r gogledd ohonom.

Ac yna mae pobl yn mynd i lawr tuag Dorset, Dyfnaint a ballu ar gyfer y gwyliau.

Ond mae'n dipyn o gornel anghofiedig yma.

Ond mewn gwirionedd, fel y gweli, mae'n gefn gwlad tonnog hardd, hyfryd

gydag Afon Tafwys, i'r gogledd ohonom yma.

Felly rydan ni'n edrych dros fath o orlifdir y Tafwys

ac mae llawer o'r hyn y gallwn ei weld

yn disgyn i lawr o'n blaenau yw tir y mae'r Ymddiriedolaeth Genedlaethol yn ei reoli.

Ie wir. Ydi.

Felly, mae ystadau Buscot a Coleshill

yn 2700 hectar i gyd.

Felly, ie, ardal fawr o dir.

Rhywbeth nad yw’n syndod i Richard, y tîm a'r miliynau

sy'n gweithio yn yr awyr agored trwy gydol y flwyddyn, gall pethau fod braidd yn wlyb.

Ond mae gweithio allan beth i'w wneud yn wyneb tywydd eithafol a chyfnewidiol

yn ychwanegu at yr her ddyddiol o ofalu am gefn gwlad.

Llawer o'r gwaith ti'n ei wneud yma, gan ein bod yn edrych i lawr ar y Tafwys,

ar ôl dringo i ben y bryn o'r Afon Cole, felly Coleshill,

mae'n debyg,

ti'n gwneud llawer o waith ar Afon Cole

ac yn y Dyffryn ac yna o amgylch yr Afon Tafwys, oherwydd dyna'r pentref

sydd â’r Tafwys yn rhedeg drwyddo. Ydi. Ydi wir, ydi wir.

Mae’r dŵr yn thema allweddol yma, sef rheoli dŵr yn y gaeaf

neu yn yr haf os oes stormydd mawr ceisio lleihau llifogydd, ond hefyd i’r

gwrthwyneb wedyn, yn yr haf yn ystod sychder, ceisio cadw mwy o’r dŵr yn ôl.

Ie. Mae rheoli'r dŵr yn thema allweddol i ni.

Ac yn gynyddol wrth i'r hinsawdd newid,

rydym yn cael digwyddiadau tywydd mwy dwys.

Yn y cyfnod cyn i mi gyfarfod Richard, bu pedair storm fawr

mewn tri mis gan roi straen ychwanegol ar y dirwedd.

Mae hyn wedi golygu bod y tir y mae Richard yn gofalu amdano

ochr yn ochr â ffermwyr tenant wedi dioddef llifogydd dwys,

gan achosi i'r ffermwyr golli cnwd cyfan.

Felly mae ein tenantiaid fferm yn ei chael yn fwyfwy anodd

tyfu cnydau grawn.

Fel y gweli, yr un o'n blaenau

ar ben y bryn yna, ond petai hwn i lawr wrth ymyl yr afon.

Byddai wedi bod o dan ddŵr bob yn ail â pheidio ers canol mis Medi,

yr holl amser tan nawr.

Felly mae'r ffermwyr naill ai wedi methu â phlannu'r cnwd grawn,

neu wedi llwyddo i'w gael yn y ddaear.

Ac yna mae llifogydd wedi dod ac mae wedi bod o dan ddŵr

ers sawl wythnos, a byddai hynny wedi ei ladd.

Mae effeithiau newid hinsawdd

wedi bod yn fwy amlwg yn ddiweddar nag erioed o'r blaen.

Nid yn unig y delweddau dramatig o ddifrod a welwn yn y newyddion,

ond effeithiau dyfnach a pharhaol ar frig ein cadwyn fwyd.

Tra bod ffermwyr yn ei chael hi’n anodd tyfu’r cnydau sydd eu hangen

arnyn nhw i fwydo’r wlad, mae’r tywydd garw yn cael effaith gynyddol

ar y pethau rydyn ni’n mwynhau fel danteithion.

Mewn erthygl newyddion ddiweddar gan y BBC, adroddir bod y newid yn yr hinsawdd

hefyd yn cael effaith ar flas a chost cwrw hefyd,

gydag ymchwilwyr o Brifysgol Caergrawnt yn nodi

problem gynyddol gyda hafau poethach, sychach

a gaeafau dwysach.

I'r cyfeiriad hwnnw tuag at Gaergrawnt,

mae'r stop nesaf ar ein taith gerdded tafarnau yn dechrau.

Dafliad carreg o dafarn y Maids Head mae Wicken

Fen, gwarchodfa natur hynaf yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol.

Nid yw'n fwy amlwg mewn unrhyw le arall olrhain y mân wahaniaeth

rhwng yr hyn sy'n dda ar gyfer gofalu am ein planed, yn erbyn

y gwaith amaethyddol angenrheidiol sydd ei angen i'n cadw i fynd.

Yno y byddwn yn cwrdd ag Ajay Tegala, ceidwad, yn helpu i adfer

peth o'r tir a gollwyd yn flaenorol i arferion ffermio dwys.

Ar un adeg lledaenai

Ffeniau East Anglia am filoedd o filltiroedd sgwâr,

roedd yn ardal eang o gyrs o ddŵr, a bywyd gwyllt.

Ond dros yr ychydig ganrifoedd diwethaf, mewn gwirionedd,

mae wedi cael ei ddofi a'i ddraenio'n raddol ar gyfer amaethyddiaeth, ar gyfer datblygiad.

Felly digwyddodd llawer o hyn yn y 1600au.

Cafodd llawer o dir ei ddraenio bryd hynny a hyd at Oes Fictoria,

oherwydd mae'n dda iawn ar gyfer tyfu cnydau.

Mae'n lle da iawn i fwydo'r genedl ohono.

Ac wrth gwrs mae gennym ni Gaergrawnt gerllaw. Felly mae hynny'n tyfu.

Felly mae’r holl bwysau yma i ddefnyddio’r tir ar gyfer gweithgareddau dynol.

Felly dros gyfnod o sawl blwyddyn,

yn llythrennol, collwyd y cyfan ar wahân i lai nag 1%.

Ac mae Wicken Fen yn rhan o’r llai nag 1% o'r Ffen wreiddiol yna.

Rhan o'r hyn a wnaeth y ffen mor ddeniadol ar gyfer ffermio.

Mae'n dirwedd gyfoethog mawn.

Mae mawn yn dda iawn ar gyfer ffermio oherwydd mae ganddo gynnwys lleithder

uchel, ac mae angen dŵr ar gnydau i dyfu,

felly dyma'r cyfrwng tyfu perffaith ar gyfer amaethyddiaeth.

Mae mawn yn dipyn o ddeunydd organig gwych,

yn wych ar gyfer tyfu, ond hyd yn oed yn well am amddiffyn ein planed.

Mae mawndiroedd fel Wicken Fen yn cyfrif am ychydig dros 10% o gyfanswm tir y Deyrnas Unedig.

Mae’r swm bach hwnnw’n dal mwy o garbon na’r holl goedwigoedd

yn Ffrainc, yr Almaen a Phrydain gyda’i gilydd.

Fodd bynnag, mae yna fagl.

Er mwyn parhau i fod yn effeithiol wrth ddal carbon, mae angen i fawn

aros yn wlyb a llonydd, rhywbeth nad yw wedi digwydd yn hanesyddol

pan fydd mawn yn cael ei dynnu o'r amgylchedd,

boed yn cael ei aredig efallai ac yn cael ei chwipio i lwch,

gall chwythu i ffwrdd oherwydd ei fod yn fân iawn.

Roedden nhw'n arfer bod y cymylau mawr, trwchus,

lliw siocled hyn flynyddoedd yn ôl yn cael eu galw'n chwythau ffen.

Dydyn ni ddim yn eu cael cymaint nawr, ond yn achlysurol fe'u cawn.

Felly mae hynny'n digwydd.

Mae'r pridd yn cael ei golli. Mae'n chwythu i ffwrdd yn llythrennol.

Ac ar yr un pryd, mae'r broses honno'n rhyddhau carbon i'r atmosffer.

Mae draenio’r Ffeniau er mwyn i ffermio gael mynediad

i dir mwy ffrwythlon, i dyfu cnydau arno, wedi’i ddisgrifio fel y trychineb ecolegol

unigol mwyaf sydd erioed wedi digwydd yn Lloegr.

Rhan o'r gwaith mae Ajay a'r tîm yn ei wneud yw

adfer cymaint o gynefin mawndir â phosibl.

Nid yn unig y mae hyn yn helpu mynd i'r afael â'r carbon yn yr atmosffer,

ond mae hefyd yn caniatáu i natur ffynnu.

A phan all wneud hynny, mae'r canlyniadau cadarnhaol yn parhau i dyfu.

Cafodd draeniad y Ffeniau

effaith drychinebus ar fioamrywiaeth ac ar natur.

Collwyd cymaint o bethau.

Felly mae gennym ni rywogaethau a ddiflannodd.

Goroesodd y glöyn cynffon gwennol, er enghraifft,

yn Wicken Fen tan y 1950au, ond nid oedd hyd yn oed y gwaith cadwraeth

roeddem yn ei wneud yma yn ddigon i'w gynnal oherwydd, mae angen ardal fawr ar fywyd gwyllt.

Felly dyna'r math o beth rydyn ni'n ei wneud yma, a ydyn ni'n creu gofod ehangach

i natur gael mwy o le i ymledu a gwladychu.

Ac a dweud y gwir, un o’r rhywogaethau a gollwyd 500

mlynedd yn ôl oedd aderyn talaf Prydain, y crychydd.

Aethant i ddifodiant oherwydd hela a cholli cynefin, colli'r gwlyptiroedd

oherwydd eu bod yn nythu mewn mannau anghysbell, corsiog lle nad oes neb yn tarfu arnynt.

Ond ychydig flynyddoedd yn ôl, fe wnaethon nhw ddychwelyd i Wicken ac maen nhw ar i fyny.

Felly mae hi wedi bod yn golled enfawr.

Ond mae modd ei wrthdroi. A dyna harddwch y peth.

Hynny yw, mae Wicken Fen yn lle anhygoel.

Cymaint o hanes, cymaint o rywogaethau bywyd gwyllt wedi'u cofnodi.

Ond dim ond darn bach ydi hyn

mewn anialwch sydd wedi'i amgylchynu gan dir a reolir yn ddwys.

Mae cymaint wedi ei golli.

Ac er cystal yw Wicken ei hun, mae mor fach

ac mae bron fel soser wyneb i waered.

Mae'n debyg i dwmpath bach wedi'i amgylchynu gan dir is.

Ac mae hynny'n golygu bod y dŵr, yn ôl natur disgyrchiant, yn draenio i ffwrdd.

Ac felly rydyn ni'n gyson yn ceisio ei gadw'n wlyb.

Fel bod gan y rhywogaethau sydd angen yr amgylchedd gwlyb hwnnw, y cynefin sydd

ei angen arnynt i ffynnu.

Pan ddaw i

weithio gyda disgyrchiant, un o'r mannau mwyaf heriol

ar gyfer adfer mawndir yw ar ochr mynydd,

ac yno y cynhelir ein taith gerdded tafarn nesaf.

O amgylch copaon a dyffrynnoedd Mynyddoedd Mourne yng Ngogledd

Iwerddon mae rhai teithiau cerdded syfrdanol ar gyfer y rhai mwy anturus,

gyda man gorffwys clyd, yr Harbour House Inn a Macken’s Bar yn Newcastle.

Fel Wicken Fen, mae’r ardal yn cael gofal gan dîm o geidwaid, ac un ohonynt

yw James Fisher, sydd â rhai ffyrdd unigryw o gadw’r mawndiroedd yn iach.

Pryd bynnag y byddwn yn edrych ar y planhigion sy'n tyfu yma,

mewn gwirionedd byddai'n dod allan bron yn laswelltir asidaidd

neu weundir sych oherwydd bod cyn lleied o ddŵr

yn cael ei gadw mewn gwirionedd gan y mawn dwfn yma.

Felly beth ydyn ni’n ei wneud yn y rhigolau erydiad yw adeiladu argaeau pren bach.

A lle mae gennym raddiannau basach rydym yn defnyddio byndiau.

Mae bwnd yn fath o arglawdd, fel argae

sydd wedi'i gynllunio i gadw dŵr mewn un lle.

Mae'r byndiau sydd wedi'u creu yn y Mournes wedi'u gwneud

gyda chymorth arbennig gan rai creaduriaid gwlanog.

Mae'r byndiau eu hunain, mae'n ddiddorol iawn.

Rydyn ni wedi bod yn treialu'r defnydd o wlân defaid i wneud y byndiau.

Byddai'r rhain fel arfer yn cael eu gwneud o'r rhisgl,

sef sgil-gynnyrch o'r math hwnnw o ffibr cnau coco.

Os gallwn ddefnyddio’r gwlân defaid sydd o’r defaid sy’n pori

yn pori’r safle, mae’n ddefnydd da o’r gwlân hwnnw.

Ac mae'n caniatáu, cylchedd i'r broses.

Pryd bynnag y byddwn

yn gosod yr argaeau hyn, mae'r dŵr yn casglu y tu ôl iddynt.

Dydyn ni ddim yn ceisio cadw’r dŵr ar y mynydd fel y cyfryw, dim ond i’w arafu

ddigon nes bod y dirwedd o’n cwmpas wedyn yn dechrau gwlychu

a’n bod yn cael adfywiad rhai o’r planhigion adeiladu

mawn, fel y mwsogl migwyn a’r hesg.

Wrth ganiatáu i’r planhigion hyn dyfu ac yna bydru’n naturiol

er mwyn ffurfio’r mawn, y gobaith yw y gall hyn roi hwb i

rywfaint o aildyfiant organig, ond mae’n broses araf iawn

Mawn yn ffurfio

ar tua milimetr y flwyddyn, felly gallwch ddychmygu faint o amser

mae'n ei gymryd i unrhyw fath o ddyfnder o fawn gronni.

Ond, dros amser, mae hynny’n ffurfio blanced drwchus

dros y dirwedd, a dyna pam rydyn ni’n ei galw’n orgors.

Mae'r stop olaf ar ein taith gerdded tafarn yn mynd â ni i Ogledd Cymru

a dalgylch Conwy Uchaf.

Mae'r arwynebedd yn cyfrif am 3% o gyfanswm tir Cymru,

sy'n cyfateb yn fras i faint Ynys Wyth.

Gydag ardal

mor helaeth, mae gormod o lefydd gwych i dorri syched a llwybrau cerdded i'w crybwyll yn llawn.

Ond ar wahân i'r gwaith corfforol o adfer y mawndir oddi mewn iddo, mae'r

Ceidwad Dewi Davies yn esbonio mai'r cysylltiad

â phobl yn y dirwedd sy'n gallu helpu i wneud gwahaniaeth.

Mae'r ardal rydw i'n gweithio ynddi i'r gogledd-ddwyrain o Barc

Cenedlaethol Eryri, sydd hefyd yn cael ei adnabod fel Snowdonia,

a dyma ddalgylch afon Conwy yn y bôn.

Yr afon Conwy.

Mae’n cychwyn yn ucheldir rhywle o’r enw Y Migneint ac mae’n llifo i lawr

yr holl ffordd i Gonwy ei hun, lle mae Castell enwog Conwy.

Mae yna rannau o'r dalgylch yn uwch i fyny, yn sicr lle mae'n eithaf delfrydol,

wyddoch chi, y golygfeydd a'r tirlun arferol, o barc cenedlaethol

fel Eryri, mae'r mynyddoedd ychydig yn fwy garw yno, ond i'r de

ac i'r dwyrain, ac mae gennych chi'r ardal helaeth hon o fawndir o'r enw Y Migneint.

A dyna ffocws, maes ffocws ar gyfer ein prosiect, a dweud y gwir, o ran

adfer y mawndir yno.

Fel y ceidwaid eraill rydym wedi cyfarfod ar ein teithiau cerdded, mae Dewi

a’r tîm yn gweithio’n ddiflino i gadw’r mawndiroedd

yn wlyb a’r dŵr yn y mannau y dylai fod,

ond ni fyddai ac ni allai hynny ddigwydd ar lawr gwlad

pe na baem wedi ymgysylltu â’r gymuned rydym yn gweithio ynddi.

Peidiwch â meiddio anwybyddu’r bobl,

sy'n fath o fantra i mi yn y prosiect erioed,

oherwydd os na fyddwch yn dod â nhw gyda chi,

dwi'n aralleirio Attenborough yma, os nad ydyn nhw’n deall y gwaith

rydych yn ei wneud, a pham,

sut allan nhw o bosibl falio amdano eu hunain?

I Dewi, mae cysylltiad arbennig rhwng y Gymraeg

ac ymdeimlad o berthyn, gydag ymadrodd a gymerwyd o

ffermio defaid.

Un ohonyn nhw,

un o fy ffefrynnau, mewn gwirionedd, yw'r syniad o Cynefin.

Mae'r syniad yma yn trosi rhywsut i fodau dynol hefyd.

Rydych chi'n perthyn i Gynefin.

Dyma eich Cynefin, eich clwt.

Rydych chi gyfforddus yno.

Dyna lle cawsoch chi eich geni a'ch magu.

Ac rydych chi'n adnabod bron pawb yno.

Ac rydych chi'n gwybod rhythmau'r lle a phopeth.

Felly dwi'n meddwl os ydych chi'n sôn am Gynefin, rydych chi wir yn deall y cysyniad

o Cynefin nid yn unig ar gyfer ffermio, ond ar gyfer, o safbwynt dynol hefyd.

Rydych chi yno eisoes, i raddau gyda rhai o'n cymunedau,

mae peth o'r amserau gorau i mi ei dreulio wedi bod mewn cegin

ffermwr, jest yn cael paned a siarad am bopeth ond gwaith

sy'n adeiladu'r ymddiriedaeth honno.

Yna gallwch chi fynd ymlaen i'r dasg neu'r swydd, neu'r syniad bod gennych chi

ie, heb y bobl, dydych chi ddim yn gwneud unrhyw beth.

O ran cysylltu â phobl, prin y cewch

chi leoedd mwy perffaith na'r dafarn,

ac yno y gall gweithredu cymunedol lleol a gofalu am ein mannau dyfu.

Mae Tom Cox yn gofalu am ei gyfarfod lleol

o grŵp o'r enw People Planet Pint.

Mae'n gasgliad byd-eang a ddechreuwyd gan Small99

sy'n ceisio cael pobl ynghyd a sgwrsio am y byd o'u cwmpas.

Rwy'n hoffi meddwl amdani fel cymuned gynhwysol iawn

i unrhyw un sydd â diddordeb neu sy'n pryderu neu sydd eisiau siarad am

gynaliadwyedd, i ddod draw a siarad amdano.

Does ganddo ddim agenda benodol.

Nid oes gennym unrhyw bynciau y mae'n rhaid eu trafod.

Mewn gwirionedd, dim ond lle i bobl ddod i gael sgwrs,

mae meddwl am yr amgylchedd a beth i'w wneud fel

unigolyn yn aml yn gallu teimlo fel tasg frawychus braidd.

Ond mae Tom yn hyderus y gallwn weithio gyda'n gilydd i gyflawni

ein nodau trwy gynnal y sgyrsiau yn lleol a thrwy wneud y blaned

yn fwy blaenllaw yn ein bywydau cymdeithasol.

Rwy'n meddwl fy mod yn optimistaidd am bobl a

rhywsut,

wyddoch chi, mae People, Planet, Pint yn enghraifft wych

o sut mae pobl yn dod at ei gilydd i siarad am y pethau hyn

ac yn cymryd y broblem hon o ddifrif, ac yn meddwl am ffyrdd o ddatrys y broblem.

Does gen i ddim syniad sut fydd hi ymhen pum mlynedd.

Ond dwi bob amser yn cael fy nghalonogi gan faint

o gynnull a nifer y bobl angerddol sydd allan yna

yn ceisio creu atebion i ddatrys y broblem.

Mae'n ormod o her i ragweld ble rydyn ni'n mynd i fod.

Ond rwy’n gobeithio’n gymdeithasol o leiaf, y byddwn mewn lle llawer gwell

a bydd gennym lawer mwy o bobl yn cynnull ac yn canolbwyntio ar ddatrys y materion hyn

Yn ôl adref yn Swydd Rydychen newydd orffen ein taith gerdded

a dod yn ôl i’r Radnor Arms ar gyfer ein stop, mae Richard yn dweud wrtha i

am rai o’r pethau y gallwn eu gwneud gartref i helpu natur i ffynnu.

Os oes gennych chi le i blannu

coeden fach, bedw neu afal sur neu geirios neu rywbeth felly.

Yna gwnewch. Mae hynny'n wych.

Mae’n darparu neithdar, ffrwythau, cnau, hadau ar gyfer adar ac anifeiliaid a phryfed.

Mae pwll yn un o'r pethau gorau y gallwch chi ei wneud ar gyfer bywyd gwyllt.

Felly hyd yn oed os mai dim ond bwced wedi'i suddo yn y ddaear, gyda dŵr ffres,

yna bydd y ceffylau dŵr bolwyn a'r pryfed, yn dod i hwnnw ymhen ychydig ddyddiau.

Mae'r daith o pam fod

pryfyn sy'n bwysig i achub ein planed yn naid enfawr, tydi?

Ydi wir.

Ond beth ydych chi'n ei ddweud yw, mewn gwirionedd, dyma'r pethau sylfaenol.

Dyma'r pethau y gallwch chi eu gwneud gartref.

A dyma beth sy'n mynd i ddechrau'r effaith

pelen eira gadarnhaol honno, y gadwyn honno o ddigwyddiadau sy'n mynd i gael effaith. Ie.

Mae'r arbenigwyr yn dweud, os ydych chi'n adio arwynebedd ein holl erddi

yn y Deyrnas Unedig, yna mae'n llawer mwy nag arwynebedd gwarchodfeydd natur eraill.

Felly trwy i bob un ohonom wneud ychydig bach yn ein gardd,

gallwn helpu bywyd gwyllt a fydd yn helpu gyda newid hinsawdd hefyd.

A gall fod yn daith wirioneddol gadarnhaol, gyffrous

a gallwch ei rhannu gyda'ch plant, eich wyrion a'ch wyresau.

Wyddoch chi, rydyn ni i gyd yn byw i weld, pryfed a phethau.

Ac felly ydy, mae'n wych cael y bywyd gwyllt yn ein gardd.

Gallwn ni i gyd ddarparu ychydig o le.

Gallwn ni i gyd helpu i wneud ein cyfraniad, ac mae yna raddfa gronnus

ac mae'n dechrau gwneud gwahaniaeth mawr iawn.

Dyna syniad bendigedig.

Ac rwy'n meddwl y gallwn ni i gyd godi gwydraid i hynny.

Diolch

am wrando ar y bennod hon o Bodlediad yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol.

Os ydych chi'n hoffi'r hyn rydych wedi'i glywed ac yr hoffech chi ymuno â mi ar fwy o

anturiaethau cerdded, yna byddwch chi wrth eich bodd â'n podlediad newydd, Nature Escape.

Bob pennod, byddwn yn archwilio tirwedd naturiol

o gysur ble bynnag rydych chi'n gwrando ac yn clywed gan arbenigwyr

am sut maen nhw'n gofalu am ein hoff leoedd.

Ac o fis Ebrill ymlaen, mae podlediad yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol yn newid.

Chwiliwch am ein sioeau newydd am natur a hanes, a chael y newyddion diweddaraf

am bopeth podlediad drwy ymweld â nationaltrust.org.uk/podcasts.

Edrychaf ymlaen at ymuno â chi y tro nesaf. Felly gen i, Claire Hickinbotham.

Hwyl fawr.

Noddir y podlediad hwn gan Starling Bank.

Mae cyllid Starling wedi helpu gwneud gwaith yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol yn bosibl.

O waith adfer mawndir hanfodol mewn wyth safle fel Gwarchodfa

Natur Wicken Fen,

i gefnogi gweithdai natur ar gyfer miloedd o blant a phobl ifanc.

Rydyn ni'n gweithio gyda'n gilydd i warchod byd natur

a gwneud byd natur yn fwy hygyrch i fwy o bobl bob blwyddyn.

Chwiliwch ar-lein am Starling Bank a'r Ymddiriedolaeth Genedlaethol.

I ddarganfod mwy.